De laatste jaren ben ik bezig geweest om het falen van de Rechtsstaat te onderzoeken.
Representatie
Ik kwam toen tot de conclusie dat het onmogelijk is om 17.53 miljoenNederlanders te representeren met behulp van 150 mensen.
Ruggespraak
Daarnaast kwam ik tot de conclusie dat een politieke partij eigenlijk een clan is die haar eigen belangen behartigd en dus geen ruggespraak voert met zijn kiezers.
Sociocratie
Vorig jaar (her)ontdekte ik dat Kees Boeke de educatieve adviseur van Koningin Juliana vlak na de 2e wereldoorlog een oplossing van de problemen van voor 1940 had bedacht die nu de naam Sociocratie heeft.
In die tijd kwam het parlement nooit tot een besluit omdat men continue ruzie maakte.
Het concept komt uit de praktijk van de Quakers, een religieus genootschap dat werkte met het concept consent.
Consent
Consent betekent dat een eenmaal genomen besluit niet meer ter discussie staat behalve als het collectief dat wil.
Besluiten worden genomen middels een “Open Dialoog“, een gesprek waarin Iedereen aan het woord komt.
Een dialoog is geen Competitie maar een collectieve inspanning om het eens te worden waarbij het niet noodzakelijk is dat men begint met een duidelijk omschreven doel maar wel met een gevoel dat men tracht te articuleren.
Flow
het gaat er vooral om om de stroom van interacties door te laten gaan waarbij de participanten vanuit hun intuïtie reageren en anderen aan het woord laten door het initiatief door te geven.
Regelkringen
Een sociocratie wordt bestuurd m.b.v. regelkringen.
Het belangrijkste onderdeel van een regelkring is een feedback-loop.
In zo’n loop wordt het systeem aan zichzelf gekoppeld. Het wordt een Cyclus.
Regelkringen kunnen aan regelkringen worden gekoppeld.
Sociocratie lijkt erg veel op de Cybernetica die de laatste eeuw enorm is uitgegroeid en nu Complexiteits Wetenschap wordt genoemd.
De Rechtsstaat is een Ecologie
Naar aanleiding van een toespraak van de Franse filosoof Bruno Latour bij de WRR ontdekte ik dat de rechtsstaat eigenlijk een Ecologie is.

Panarchie
Dat maakt het mogelijk om Panarchie toe te passen.
Panarchie is een toepassing van de complexiteit-wetenschap op een ecologie en daarmee is het eigenlijk een enorme verbetering van de sociocratie en daarmee de democratie.
Die verbetering heeft te maken met de aandacht voor de stabiliteit van het totale systeem.
Teveel Regelen
Dat kan plotseling instabiel worden omdat men het juist te goed heeft geregeld (Conservation, “blauw“)..
De signalen dat er een instabiele situatie zit aan te komen zijn heel duidelijk maar worden vaak genegeerd omdat alles juist erg goed gaat.
De Calamiteit komt dan ook voor velen “uit de lucht vallen” en roept schrikgedrag op waardoor het probleem alleen maar groter wordt.
Kijk maar naar de Corona-crisis en nu de Oekraïne-crisis waar men druk bezig is om het conflict te vergroten met kans op een wereldoorlog met gebruik van vele extreem gevaarlijke chemische-kern-wapens.
Balans

Panarchie leert dat je vier Variabelen in evenwicht moet houden namelijk Bestuur, Creativiteit, Sociaal en Bedrijvigheid.
De Samenleving waardeert het Bedrijfsleven
In een echte democratie bepaalt het Volk (sociaal) wat er wordt gedaan met de producten van de bedrijven en geeft de mening over
aan de overheid die leiding aan een diversiteit van mensen die anders kunnen denken en bereid zijn om te gaan experimenteren.
Creatieve mensen Verbeteren het Product
Hierdoor krijgt de kunst een plek in de maatschappij als drager van de Vernieuwing.
Het Staatshoofd bewaakt de Samenhang
Vanuit het Kruis van de verbindingslijnen tussen de vier variabelen kunnen alle invloeden in de gaten worden gehouden
Dat vraagt om een rol die boven de partijen staat.
Vreemd genoeg was dit juist de taak van de koning of een President die we in Nederland aan de zijlijn hebben gezet ten gunste van het parlement dat vrijwel nooit een dialoog voert.
Het probleem dat Kees Boeke in 1945 benoemde is er na 80 jaar nog steeds.
Dat komt omdat men het concept competitie heeft ingebakken in een vast systeem.
Uitgebreide Versie
Voor een uitgebreide versie druk hier