Het personalisme is een filosofie die de unieke waarde en waardigheid van elk individu benadrukt.
Het bepaalt dat individuen verbonden zijn met anderen en met de samenleving als geheel, en dat ze verantwoordelijk zijn voor elkaar.
Deze principes zijn relevant voor een breed scala aan kwesties, van sociale rechtvaardigheid tot milieubescherming.
Routekaart
Naar deel 0: Introductie en Aanleiding druk hier.
Naar deel 1: Plato’s visie op de mens druk hier
Naar deel 2: De Bron Emmunanuel Mourier druk hier
Naar deel 3: Personalisme in de Nederlandse Politiek druk hier.
Naar deel 4 : De mens Van Plato naar Nu druk hier
Naar deel 5 : Practische Bouwstenen voor een Moderne Samenleving druk hier
Direct naar de Conclusie druk hier
Aanleiding
Door de presentatie van de nieuwe partij Een Nieuw Sociaal Contract van Pieter Omtzigt ontdekte ik het Personalisme.
Introductie
Deze blog is het resultaat van een (wederom) door GPT ondersteunde zoektocht naar de oeroude wortels van deze filosofie die zoals zoveel filosofieen bij Plato ligt, die zijn kennis uit de universiteit van Heliopolis in Egypte haalde wat een knooppunt was van de vele Zijderoutes in de oudheid,
Helaas is Plato’s compacte kennis in de loop van de geschiedenis en vooral door de leer van de kerk van Rome enorm complex gemaakt.
In Deel 4 toon ik de weg van Plato naar Nu.
Deel 1: Plato’s visie op de mens.
Allegorie van de Strijdwagen
Vier Kardinale Deugden
Plato geloofde ook dat individuen in hun persoonlijke ontwikkeling moesten streven naar het evenwicht en de harmonie tussen deze deugden om een goed en deugdzaam leven te leiden.
De harmonie ligt in op het kruispunt tussen vier keerpunten (kardinaal) in het midden van het midden.
Ze vormen met elkaar een Quarternion, een vierhoek, waarbij alle hoeken elkaars Complement zijn.
Rondgaan
Je kunt op vele manieren er een cirkel (cyclus bv een beleids-cyclus) van maken waarmee je alle kanten van de mens en het leven kunt raken wat hard nodig is want als je er één vergeet stort het kaartenhuis van vier weer in.
Vele Paden van Verandering : de Vier Zienswijzen van Jung
Deze 4 beelden combineren in 12 “spellen” en koppelen in heel veel paden. Uiteindelijk is een verandering altijd een Cyclus.
Deel 2: De Bron: Emanuel Mounier
Emanuel Mounier (1905-1950) was een Franse filosoof, theoloog en essayist.
(Individu vs Samenleving) vs Spiritualiteit
Het werk van Mounier richtte zich op de relatie tussen Individuen Ego, rood), de samenleving (Wij, groen)en spiritualiteit (geel) , waarbij hij de waardigheid en unieke waarde van elke persoon benadrukte.
Mounier werd werd diep beïnvloed door zijn katholieke geloof.
Hij studeerde filosofie en literatuur aan de Sorbonne in Parijs.
L’Esprit
In 1932 richtte hij het tijdschrift “Esprit” op, dat een platform werd voor de uiting van personalistische ideeën en een ruimte om sociale, politieke en spirituele kwesties te bespreken.
Samen
Centraal in de filosofie van Mounier stond het idee dat individuen geen geïsoleerde entiteiten zijn, maar verbonden zijn met anderen en met de samenleving als geheel.
Hij geloofde dat ware menselijke bloei alleen kon plaatsvinden in een context van echte gemeenschap en solidariteit.
Zelf vs Wij
Deze visie leidde hem ertoe zowel het individualisme als het collectivisme te bekritiseren, en hij pleitte voor een evenwicht tussen persoonlijke autonomie en het algemeen belang.
Het personalisme van Mounier had ook een sterke sociale en politieke dimensie.
Rechtvaardig Sociaal Systeem
Hij bekritiseerde het materialisme en de ontmenselijkende aspecten van de moderne samenleving en pleitte voor een rechtvaardiger en medelevender sociaal systeem.
Hij maakte zich zorgen over kwesties zoals sociale ongelijkheid, armoede en de uitbuiting van individuen door economische en politieke systemen.
De filosofie van Mounier had een aanzienlijke invloed op Franse intellectuele en politieke kringen tijdens zijn leven.
Hij ging in op verschillende hedendaagse kwesties, waaronder de rol van de katholieke kerk in de samenleving, de spanningen tussen vrijheid en autoriteit, en de uitdagingen van de moderniteit.
Socialisten & Christen Democraten
Zijn ideeën beïnvloedden politieke bewegingen en denkers over het hele spectrum, van christendemocraten tot socialisten en verder.
Deel 3: Personalisme en Nederlandse Politiek.
De rol van Willem Banning
In 1947 stelde de vrijzinnig Hervormde predikant Willem Banning een nieuw programma op voor de SDAP, waarin de partij afstand deed van het marxistische geschiedenisbeeld en de klassenstrijd.
De nieuwe Partij van de Arbeid in Nederland werd voorgesteld als een partij die streefde naar een democratische en rechtvaardige samenleving.
Bannings rol in de hervorming van de Arbeiderspartij maakte deel uit van zijn bredere project om structuren van sociaal-politieke segregatie af te breken die sinds het einde van de negentiende eeuw hadden bestaan.
Banning betoogde dat de Arbeiderspartij haar atheïstische ideologie moest loslaten om zich open te stellen voor protestanten en katholieken.
Zijn inspriratie was het Personalisme van Mourier.
Tegenpolen
Politieke stromingen die tegen het personalisme zijn zijn:
Extreem Nationalisme:
Een partij zoals de Nederlandse Volks-Unie (NVU) kan afwijken van het personalisme door te benadrukken dat de belangen van de eigen natie en cultuur boven die van andere individuen of groepen gaan.
Radicaal Liberalisme:
Partijen zoals de VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Democratie) kunnen in sommige opzichten afwijken van het personalisme, omdat ze een sterke nadruk leggen op individuele vrijheid en economische liberalisering, wat soms kan botsen met de personalistische nadruk op gemeenschappelijke zorg.
Economisch Extremisme:
Partijen zoals de Forum voor Democratie (FVD) kunnen, wanneer ze een sterke focus leggen op marktliberalisme zonder sterke regulering, afwijken van het personalisme dat meer nadruk legt op sociale samenhang en verantwoordelijkheid.
Autoritair Populisme:
De Partij voor de Vrijheid (PVV) kan afwijken van het personalisme als ze de nadruk legt op de wil van de meerderheid ten koste van individuele rechten en diversiteit, wat in contrast staat met het personalistische principe van waardigheid voor alle individuen.
Deel 4 Van Plato naar Nu
Deze lijst is m.b.v. GPT gemaakt.
1. Platonisch Personalisme:
Tijd: 4e eeuw v.Chr. Kernidee: Benadrukt de intrinsieke waarde van individuele personen en hun verbondenheid met het hogere en onveranderlijke. Representanten: Plato Toelichting: Plato’s filosofie legde de basis voor latere concepten van persoonlijke identiteit en waarde binnen een bredere kosmische orde.
2. Aristotelisch Personalisme:
Tijd: 4e eeuw v.Chr. Kernidee: Benadrukt de ontwikkeling van deugdzaamheid en excellente karaktereigenschappen als doel van het menselijk leven. Representanten: Aristoteles Toelichting: Aristoteles’ focus op de ontwikkeling van het individuele karakter en deugd vormde de basis voor latere morele filosofieën.
3. Religieus Personalisme:
Tijd: 19e en 20e eeuw Kernidee: Plaatst de persoon in relatie tot een goddelijke werkelijkheid en benadrukt het belang van de menselijke ziel en haar relatie tot God. Representanten: Friedrich Schleiermacher, Søren Kierkegaard, Emmanuel Mounier
4. Idealistisch Personalisme:
Tijd: 19e en 20e eeuw Kernidee: Legt de nadruk op de innerlijke wereld van de persoon, de ontwikkeling van het zelfbewustzijn en de zoektocht naar spirituele waarheid. Representanten: Friedrich Schelling, Josiah Royce, Rudolf Steiner
5. Christelijk Personalisme:
Tijd: 20e eeuw Kernidee: Combineert christelijke theologische inzichten met de filosofie van het personalisme om de waardigheid van elk individu te benadrukken. Representanten: Jacques Maritain, Dietrich von Hildebrand, Karol Wojtyła (Paus Johannes Paulus II)
6. Sociaal Personalisme:
Tijd: 20e eeuw Kernidee: Benadrukt de waarde van individuen binnen sociale gemeenschappen en pleit voor rechtvaardigheid en solidariteit in relaties tussen mensen. Representanten: Emmanuel Mounier, Martin Buber, Karol Wojtyła (Paus Johannes Paulus II)
7. Existentialistisch Personalisme:
Tijd: 20e eeuw Kernidee: Combineert existentiële filosofie met het personalisme, gericht op de individuele existentie, vrijheid en verantwoordelijkheid. Representanten: Gabriel Marcel, Emmanuel Mounier, Jean-Paul Sartre (in zijn latere werk)
8. Fenomenologisch Personalisme:
Tijd: 20e eeuw Kernidee: Gebruikt fenomenologische methode om het bewustzijn en de ervaring van de persoon te onderzoeken en te waarderen. Representanten: Max Scheler, Edith Stein, Emmanuel Levinas
9. Ecologisch Personalisme:
Tijd: 20e en 21e eeuw Kernidee: Breidt het personalisme uit naar het milieu en benadrukt de intrinsieke waarde van alle levende wezens en ecosystemen. Representanten: Arne Naess, Aldo Leopold, Thomas Berry
10. Gender-Personalisme:
Tijd: 20e en 21e eeuw Kernidee: Toepassing van personalistische principes op genderkwesties, gericht op het begrijpen en respecteren van individuele genderidentiteiten. Representanten: Simone de Beauvoir, Judith Butler
Deel 5 : Nieuw Sociaal Contract Bouwstenen voor een Moderne Samenleving?
Waarden en Principes
De grondgedachten en uitgangspunten van de politieke partij Nieuw Sociaal Contract (NSC) zijn gebaseerd op een aantal waarden en principes, waaronder:
Persoonlijke verantwoordelijkheid: Mensen zijn verantwoordelijk voor hun eigen leven, maar de overheid moet hen daarbij helpen.
Verbondenheid: Mensen zijn van nature sociale wezens die verbonden zijn met anderen.
Gespreid privaat bezit: Mensen hebben een gevoel van eigenwaarde en verantwoordelijkheid door gespreid privaat bezit.
Een informatiesamenleving: De overheid moet ervoor zorgen dat iedereen toegang heeft tot informatie en dat informatie verantwoord wordt gebruikt.
Betekenisvol bijdragen: Mensen kunnen bijdragen aan iets groters dan zichzelf.
Waardering voor vrijheid, solidariteit, rechtvaardigheid en duurzaamheid: De samenleving moet gebaseerd zijn op deze waarden.
Een samenleving met een eigen identiteit en cultuur: De identiteit en cultuur van Nederland moeten worden beschermd en gepromoot.
Een sterke relatie tussen overheid, bedrijfsleven en vakbonden: De samenwerking tussen deze drie partijen is essentieel voor een duurzame en welvarende samenleving.
Archetypen
De grondgedachten van NSC is een combinatie van een praktische realiteit, rationele overwegingen, emotionele betrokkenheid en een intuïtief begrip van hogere spirituele doelen.
Balans in het Midden
Het is de kunst om een balans te vinden tussen de vier archetypen.
Fie balans vindt je in het midden van het midden.
Sensing: Practisch Handelen
Nadruk op persoonlijke verantwoordelijkheid en concrete keuzes wijst naar een praktische benadering waarbij individuen worden aangemoedigd hun eigen pad te bewandelen binnen de kaders van ondersteuning door de overheid.
Ratio: Theoretsch Kader :Regels
Een maatschappelijke ordening gebaseerd op versterking van de samenwerking tussen de Burger (Individu)overheid (Regels), bedrijfsleven (Handelen) en vakbonden (Belangen).
Patroon in Patroon
Let op: Hier kun je duidelijk zien dat er sprake is van een zelf-referend patroon omdat dezelfde vier archetypen nu in archetype Ratio worden herhaald. Dit gaat eindeloos door omhoog en omlaag.
Let nu ook op dat Ratio alleen Omhoog en Omlaag gaat.
Feeling: Sociaal
Er wordt veel belang gehecht aan gezin, familie en gemeenschappen Emotionele connecties staan centraal, terwijl waarden zoals solidariteit en rechtvaardigheid.
Intuiting: Betekenis geven
Een betekenisvolle bijdrage aan de samenleving te leveren, gestoeld op waarden als vrijheid en duurzaamheid.
Een Land is een Ecologie
Een land of stad of regio is een ecologie en kan daarom worden gemonitord met behulp van de Panarchie-theorie die overduidelijk laat zien dat overdreven behoudzucht altijd resulteert in een Crisis.
Bouwsteen: Agency en Communion
UItgebreid psychologisch onderzoek laat zien dat het menselijk denken kan worden beschreven door twee complementaire variabelen die je kunt samenvatten onder zelf en samen waarbij er eigenlijk nog maar een variabele overblijft die Spencer Brown in zijn Laws of Form eenDistinctie (Onderscheid) noemt.
Drie-Eenheid
Het fundamentele onderscheid is in alle culturen te vinden en wordt dan bijvoorbeeld de Drie-eenheid genoemd.
Conclusie
Nieuwe Religie
Nieuw Begin
Wij leven in een bijzondere tijd waarin de grote Precessie-cyclus zich sluit wat duidt op een Nieuw Begin van een cyclus met een periodiciteit van 25.000 jaar die ook het klimaat verklaart.
Het wijst ook naar een totale omkering van de grote cyclus van de Westerse Cultuur die tegen de klok inging wat duidt op een destructieve (creatieve) cyclus.
Verruimd Bewustzijn
Onze tijd vol van enorme technologische vooruitgang wijst zowel technisch als menselijk naar een nieuw verruimd bewustzijn maar ook het einde van cyclus van het christendom gedomineerd door de Vissen wat slaat op dualisme (Goed en Kwaad).
Levens-energie
De nieuwe cyclus begint weer met de eerste stap de Waterman, die een kruik met Hemels Water leeg laat lopen.
Dat hemelse water staat voor Levensnergie wat kan worden gemeten met behulp van Biophotonen want het Licht is de bron van het leven.
Recursie
Hierbij wordt het hopelijk ook duidelijk dat het patroon zich eindeloos herhaalt wat een fractal of recursie wordt genoemd.
Global Brain
Rechtsboven staat de laatste technologie-cyclus die nu is aangeland op wat ik 30 jaar geleden Global Brain noemde.
Productie/Consumptie Cyclus
Dit is ederom een toepassing van PoC waarvan er honderden zijn.
Expansie en Compressie
Het geometrische patroon wordt een Moebius-ring genoemd.
Wat hier goed zichtbaar is is dat Sensory (Praktijk) (rood) de neiging heeft om te expanderen terwijl Unity (Blauw, Theorie ) juist comprimeert waardoor ze elkaar in evenwicht houden.
Begin
Terug naar het Begin druk hier