Van Inspraak naar Feedback

Voor een Snelle start druk hier:

In deze blog toon ik aan dat Inspraak eigenlijk een een vorm van Feedback is op het OntwikkelProces van een Overheid.

Als de Gemeente onbestuurbaar is zoals de Gemeente Leiden. gaat het ontwikkel- en beheer-proces haar eigen gang en heeft inspraak geen enkele zin.

Woerdense burgers komen in opstand tegen het stadsbestuur.

Feedback

Om Feedback te kunnen Waarderen moet het OntwikkelProces van de overheidsOrganisatie voldoen aan het criterium First Time Right of andere vormen van Lean Six Sigma.

Lean heeft als uitgangspunt dat je alle Verspilling moet verwijderen door een proces te Stroomlijnen.Lean resulteert daardoor vanzelf in een Duurzaam proces.

De Lean-Cyclus volgt de DMAIC-cyclus : Define (Wat wil je Oplossen), Measure (Quantificeer het probleem) Analyse (Wat is de Oorzaak van het probleem), IMprove (Hoe ga je het probleem Oplossen), Control (Hoe Bestendig je de oplossing).

Leeswijzer:

Hfdst o: Introductie Deze blog is een bespiegeling over mijn ervaring met inspraak vooral in mijn geboorteplaats Leiden.

Hfdst 1 en 2: de Praktijk van de Inspraak met Leiden als voorbeeld.

Hfdst 3: de Omgevingswet als voorbeeld van hoe je Inspraak Niet moet regelen.

Hfdst 4: Veranderings-processen in het algemeen met Paths of Change (PoC) als Generiek model.

Hfdst 5: PoC toegepast op de Omgevingswet en de Overheid als Strict Father.

Hfdst 6: Emoties en het Verander Proces.

Hfdst 7: Synchronisatie . Hoe groepen mensen in trance gaan waardoor ze makkelijk te programmeren zijn.

Hfdst 8: Over Ontwikkelprocessen, Engineering en de rol die een Schap (Scape) speelt.Het onderwerp hier is Meta-Engineering zie hier voor een preview.

Hfdst 9: Gebruikers participatie en Engineering. Voorbeelden van software t.b.v. de Omgvingswet en de Vraag of je Participatie kunt Automatiseren.

Hfdst 10: Het Einde, een korte Samenvatting en de Start van een nieuwe blog over”echte” Representatieve Democratie.

0. Introductie

Deze blog gaat over het falen en slagen van (burger-)participatie.

Herbij wordt de gemeente Leiden als voorbeeld gebruikt.

De gemeente Leiden is een van de vele gemeenten in Nederland die last heeft van de Inspraak van haar inwoners.

De Leidse Inwoners voelen zich gebruikt en de Ambtenaren en hun bazen (de Wethouders) vinden de inwoners veel te kritisch en denken dat ze het nooit goed doen.

Er van Uitgaande dat de Oorzaak ligt in de Wijze Waarop het Participatie proces plaatsvindt wordt in deze Blog een Simpele Oplossing geboden.

Inspraak kun je niet Regelen maar moet je Faciliteren.

Hierbij kun je gebruik maken van de Gezichtspunten (“Worldview” , Point of View, PoV)) van Paths of Change (PoC).

UIt de analyse van Hfdst5 blijkt dat er twee PoV’s ontbreken n.l. (1): Verbeelding (Geel, iNtuitive in Jung) en (2):Emoties (Groen, Feeling, in Jung).

Verbeelding<->Emoties vormen het proces=Spel) van Faciliteren, of The Game that Creates Games (de Infinite Game van J.P. Carse).

In onderstaande Verordening wordt de Leidse inspraak geregeld. Het dokument erna bevat de resultaten van een onderzoek naar de problemen.

Hierbij moet worden opgemerkt dat de vertegenwoordigers van de inwoners (i.h.a. wijkverenigingen) overtuigd zijn dat de gemeente het rapport heeft gemanipuleerd wat past in het bestaande beeld.

Belangrijke onderwerpen in de verordening zijn Bestuursorgaan, Belang, (Wie) en de Wijze waarop (Hoe) de inspraak kan plaatsvinden zijnde: informatie geven, raadplegen, adviseren, coproduceren en meebeslissen.

1. Stand van Zaken Leiden

1.1 De Regels van het Spel

1.2 Een Evaluatie van het Spelen

2. Een eerste Analyse

2.1 Het Ontwikkel-Proces

De Participatie maakt deel uit van een Ontwikkelproces dat bestuurd wordt door een Bestuursorgaan waarbij Belanghebbenden een rol krijgen toebedeeld die gevolgen ondervinden van het beoogde Resultaat (Doel) van het 0nt-Werpproces.

2.2 De Casus van het Winkelcentrum

Een voorbeeld (zie casus in Rapport Platform31) is het Renoveren (Wat) van een Winkelcentrum in een wijk met ongeveer 15.000 inwoners (Waar)

In dit geval komen de opgesomde stappen (Hoe) en de betrokken partijeen (Wie) allemaal aan de orde.

De Eigenaar van het Winkelcentrum, een Projectontwikkelaar, Coproduceert , de bewoners van de wijk spelen de rol van Consument en de bewoners van de aanpalende flats zijn Belanghebbenden omdat de eigenaar een hoge flat wil bouwen om de kosten van de verbouw te compenseren.

De gemeente plaatst de participatie in het kader van de nog niet ingevoerde omgevingswet en levert een inspraak-cooordinator die is ingehuurd van een Extern buro.

Uiteindelijk wordt de hoge flat een onderwerp waaruit een enorm Conflict ontstaat waardoor de hele wijk (door de wijkvereniging) wordt betrokken. Dit conflict legt het hele proces stil en beinvloedt zelfs de gemeenteraads-verkiezingen.

Inmiddels (Okt 2021) heeft de gemeente (en de projectontwikkelaar) zijn zin door weer een nieuwe begeleider te introduceren en de belangrijke besluiten slim door de gemeenteraad te loodsen.

Ondertussen is de Gemeente in dezelfde wijk ook bezig om een warmtenet door te drukken dat doet men door een z.g. betaalde (lees gesubsidieerde) bewoners-vertegenwoordiging op te richten waarin zelfs een medewerker van Vattenfal (de leverancier van de warmte) de voorzitter was.

3. Stand van Zaken Omgevingswet

De Omgevingswet is in 2012 bedoeld om alle bestaande wetten en regels die betrekking jebben de inrichting van het landschap op te laten gaan in één wet. Daardoor vervallen straks de Mijnbouwwet, de Tracéwet, de Monumentenwet, de Spoedwet wegverbreding, de Wet ruimtelijke ordening en nog 21 andere wetten.

De wet moet de bureaucratie m.b.t. het aanvragen van vergunningen (inclusief toezicht en handhaving) terugdringen en de burger voorzien van “slimme” (3D)-hulpmiddelen.

Zoals zo vaak zijn deze hulpmiddelen nog niet klaar en zijn de gemeenten min of meer experimenteel bezig met de wet wat tot grote verwarring lijdt.

Het ligt nu in de bedoeling om de wet in 2022 (10 jaar later) in te voeren. Het is de grote vraag of dit lukt,

De omgevingswet is eigenlijk ook het instrument om de Participatie van de burger zowel heen (eigen plannen) als terug (Plannen van de overheid) op een “slimme” wijze te regelen.

Een hele korte samenvatting van de omgevingswet.
Processchema Omgevingswet.

4. Het Verander-Proces volgens Paths of Change

Paths of Change (PoC) is uit-gevonden door Will McWhinney.

PoC blijkt duizenden jaren oud te zijn en wordt door Will McWhinney verklaard m.b.v. z.g Worldviews (Wereldbeelden, Gezichtspunt)een manier waarop mensen tijdens een verandering naar de wereld kunnen kijken (waarnemen, denken (waarheid), zien (inzicht, waargeven), voelen, waarderen).

Een Verandering is een Cyclus die vaak in dezelfde Volgorde wordt doorlopen.

Er blijken maar 4 (2×2) wereldbeelden te bestaan (vergelijkbaar met de Archetypen van Jung). die in een veranderproces vaak in dezelfde volgorde een rol spelen.

Ieder wereldbeeld is een unieke combinatie van twee bewegingen n.l. Compressie (Yang, Mannelijk, versimpelen, tot stilstand brengen) en expansie (Yin, Vrouwelijk , uitdijen, laten groeien) waardoor de combinatie vaak wordt getypeerd met “Ademen” (vgl. de Cosmic Breath).

De wereldbeelden komen ook voor in vrijwel alle Persoonlijkheidstheorieen. Dit verklaart waarom bepaalde mensentypen (Uitvinders, makers,..) in de zelfde fase van een verandering (bijv. een project) een rol spelen.

In de Psychologie worden Yin en Yang Agency en Communion genoemd.

Een persoonlijkheid is een combinatie van twee wereldbeelden.

Een veranderproces is succesvol als het rond heeft gedraaid langs 4 verschillende wereldbeelden, waarbij dat draaien met en/of tegen de klok kan gaan of door het midden (via het Kruis).

De meest complexe beweging is een z.g. Moebius ring (lijkt op 8).

Hierna volgen een aantal plaatjes met toepassingen van PoC.

Veranderpaden kunnen 2 PoV (Point of View) bevatten maar ook 4. Een 2-draai noemt Will een Game (Spel). Renaissance is een voorbeeld van een grote verandering (“Wedergeboorte”) die meer dan 2 , soms 4 of meer, stappen behelst.

Een wereldbeeld is een combinatie van twee krachten.

.

Hier zijn de kruispaden zichtbaar die betrekking hebben op Politiek (Sociaal <-> Wetten) en Ondernemen (van Idee <-> Actie.

a PoC-model of the Production & Consuption Cyles with related Communities. Het veranderpad hier is een Moebius Ring.
Een PoC-model van een Stad (Den Haag).
Een model van een stad waarin PoC op zichzelf wordt toegepast. (PoCxPoC).Het model in 2×2 staat hierboven.

5. De OmgevingsWet als Verander-Proces: De Overheid als Strenge Vader

Wat het eerste opvalt is dat zowel het wereldbeeld “VerbeeldingGeel, “Mythic in PoC en INtuitive bij Jung als “Emotie“, Groen, Social in PoC, Feeling bij Jung, vrijwel geen rol speelt.

De overheid speelt het Analytische Spel en denkt niet in termen van Verbeteren of Innovatie.

Alles is aan Regels gebonden en die regels worden niet eens geevalueerd.

De Burger is een Speelbal in het het spel en kan niets zeggen omdat hij stom (doof), dom of ondeskundig is.

De Overheid is de Strict Father van de Republikeinen en zeker niet de Nurturing Mother van de Democraten.

Hieronder een college van George Lakoff die de “uitvinder” is van de theorie dat het Denken in het Lichaam zit (Embodiment) en dat we bij het denken gebruik maken van gebruik maken van (Lichaams-) Metaforen.

6 Emoties en het Veranderproces

In de casus van hfdst 2.2. kun je zien hoe een verandering tot een groot conflict lijdt. De corona-crisis is zo’n voorbeeld.

Het blijft mogelijk om zo’n conflict om te buigen naar een Opstand door de oorzaak van de gebeurtenis te reframen, in een andere Metafoor te plaatsen, bijv. de (war-)metafoor van de “Common Enemy“.

Onderstaande plaatjes laten zien Hoe een mens (volgens Kubler Ross) op een dramatische gebeurtenis (“een calamiteit”) reageert die grote invloed kan hebben op het leven(bijv. het sterven van een partner of een aardbeving).

Na een snelle cyclus van meestal onbewust Analyseren en Waarderen volgt een Ontkenning en het produceren van veel en heftige emoties (passie) waarna men op den duur tot Inzicht komt en weer stabiliseert.

Ik hoop dat het opvalt dat hier ook een PoC-cyclus wordt gedraaid.

Mensen draaien iedere dag een PoC-cyclus die correleert met de Zon (Vader) en de nacht (Maan, Moeder). De Dag-Nacht-cylus (2 Zon<->Maan)) was vroeger van enorme symbolische waarde net als de 4 (2×2) Seizoenen en de Sterrencyclus van de Zodiac en de Precessie die ook van Licht (Kerstmis) naar Donker (Halloween) gaat.

In het 2e plaatje wordt inzichtelijk gemaakt dat de mens een set-point heeft, een gemiddelde staat van zijn waar men op den duur weer in terecht komt. Het Set-point zit in het Kruis bij PoC. Het kruispunt staat voor het Bewustzijn dat altijd in het midden van het midden zit.

De mens zit via zijn bewustzijn aan zijn eigen kruis genageld.

7. Over Synchronisatie

Mensen synchroniseren als ze gelijk zijn of gelijk worden gemaakt. Dat kan door ze op een gedeeld onderwerp te focussen.

Een verliefd stel is gesynchroniseerd maar ook het publiek van een voetbalwedstriijd is gesynchroniseerd.

Een gesynchroniseerde groep mensen gedraagt zich als 1 persoon en kan ook makkelijk in trance worden gebracht waardoor ze kunnen worden geprogrammeerd.

Het conflict met het winkelcentrum in hfdst 2.2 is een voorbeeld van synchronisatie waarbij het idee van een enorme kolos, de flat, in een prachtig “eigen” park fungeerde als focal point.

8. Over Engineering:

brown wooden dock
A (land)scape with a Horizon.

Een schap is een Plank (een 2D-model) waarop we wat we weten netjes neerzetten en waarbij de Horizon de grens is van het nu onbereikbare.

We beschouwen onze buitenwereld door een vierkant Raam (Kader) of tekenen een model op een Vierkant papier.

De Driehoek bestaat uit Vier Driehoeken in de Tetra Logica van Collin (Collective Intelligentie). Collin is het resultaat van een langdurige activiteit van de TU Delft om het vakgebied Engineering te verbeteren. Collin lijkt erg veel op PoC.

Collaborative Learning contains 4 connected Cycles connected in a 4-fold Cycle. The )sub-cycles) operate in a Whole (white being) a Space-Time, a Social Context, a Mental Space and a Physical Space. This model is an application of one level of Paths of Change.

Collaborative Learning is een ontwikkel-aanpak gebaseerd op PoC die ik samen met Baan Company heb ontwikkeld en is terug te vinden in hun software-ontwikkel-systeem Cordys (Hart).

Cordys is een implementatie van BPML een standaard om Businees Processen te definieren.

BPML is uitgebouwd naar V/DML Value Delivery Modelling Language. Hierme kun je waarde-ketens specificeren.

Hierboven een recente promotie waarin Collin een belangrijke rol speelt.

In de ontwikkeling van Collin hebben grote Nederlandse Bouw-en Infrastructuur bedrijven een rol gespeeld. Bijzonder maar begrijpelijk is dat ze Collin niet gebruiken.

Dat komt omdat deze bedrijven veel geld verdienen aan fouten maken. Collin streeft naar First Time Right.

Volgens Roger Schank leren mensen van de fouten (“Expectation-Failures) van anderen.

Kennis is uitgekristallisserde ervaring en ervaring is overgedragen fouten en hun oplossing (“zie lotgenoot contacten).

In de huidige maatschappij wordt er veel te veel waarde gehecht aan kennis en wordt een theorie bijna nooit in de praktijk getest maar wordt de praktijk juist aan de theorie aangepast.

wat aanleiding geeft tot enorme mislukkingen waar met name de overheid erg veel last van heeft omdat tegenspraak wordt gezien als opstand tegen het gezag.

De beste manier om aan de slag te gaan is doo reen community of practice op te richten.

Kent Palmer is de Amerikaanse variant van Leo Ruijven.

Hij heeft als gevolg van een opdracht van de Amerikaanse Regering(het Leger) om de Engineeering te verbeteren, Schema Theorie ontwikkeld.

https://slideplayer.com/slide/734360/ (Een presentatie over Schema Theory van Kent Pslmer) .

Kent heeft zich vooral druk gemaakt over het Meta-Model een model wat het model beschrijft.

Het meta-proces is het proces van het Abstraheren wat eindeloos door kan gaan zowel omhoog als omlaag. Het “hoogste” model gaat over het Universum en het “laagste” model gaat over de Grondslag die de Wiskunde is.

Een schema is een abstractie van een stappenplan dat handmatig door de mens maar ook deels of geheel door verschillende soorten machines kan worden uitgevoerd. Hierbij speelt de huidige computer een rol maar die is weer geabstraheerd in een Turing Machine. De omgevingswet is een voorbeeld van een poging om ontwikkelprocessen te automatiseren.

De essentie van Collin zit in het (slim) registreren van de documentatie van de voortgang van een project zodat het altijd duidelijk is waarom een besluit is genomen maar ook welke kennis (en ervaring) er is opgebouwd. Het moet altijd mogelijk zijn om zowel vooruit als achteruit te gaan in het proces. Collin hecht ook veel waarde aan reflexie. Het model achter Collin, het meta-model, past net als PoC in een viervoudige Geometrie.

Tetra360

9. Engineering en Gebruikers Participatie

9.1. Voorbeelden Software voor de Omgevingswet

Dit is een video over software van één van de vele Leveranciers (Centric) die software leveren voor het z.g. DSO (Digitale Samenwerkingsomgeving) Voor de Omgevingswet.

De software bevat niets om de burgerparticipatie tc.q. ontwikkelprocessen te ondersteunen . Het biedt eigenlijk alleen een (ouderwets) workflow-systeem dat burocratische processen kan besturen waar bijv. vergunningen worden aangevraagd. Centric staat bekend om zijn slechte kwaliteit software.
Dit is een video over het z.g. regelbeheer wat een onderdeel moet zijn van het DSO van de Omgevingswet.

Be Informed is gespecialisserd in regelgestuurde software. Die is enorm complex vooral omdat niet viedereen een proces kan omzetten in regels.

Momenteel zijn er verschillende digitale loketten voor onder andere het aanvragen van vergunningen, het doen van meldingen en het inzien van de van toepassing zijnde regels.

M.bv. Regelbeheer kunnen initiatiefnemers, overheden en belanghebbenden snel en eenvoudig inzien wat er is Toegestaan in de Fysieke leefomgeving.

9.2. Kun je Participatie Automatiseren?

Hieronder een aantal plaatjes die laten zien hoe je “systemen” die een Mens of Organisme voorstellen aan elkaar kunt koppelen d.m.v een input->output-opslag relatie vroeger getypeerd als een Dataflow-Diagram (DFD).

Business Analysis tools, Data Flow diagram in Sparx Systems Enterprise Architect

De opslag is de “Grootste Gemene /Deler” van de input en de output. in de loop der tijd is de input een User Interface (Scherm) geworden en de Opslag een Database (later in een Cloud . De output was eerst op papier maar is nu ook op een Scherm. Daarnaast is de Flow afgebeeld op een Data-Communicatie-Netwerk.

De mens is nu uitsluitend gekoppeld aan een scherm (met zijn vingers) ook al kunnen er ook meer complexe interactiemechanismen worden gebruikt zoals een 3D-Bril gekoppeld aan een Bewegings-machine zoals een Flight-Simulator.

Zicht vanuit een van de realistisch weergegeven cockpits in Flight Simulator. Beeld Microsoft

Een ander voorbeeld is een Simulator zoals Sym City waarbij door middel van constraints (beperkingsregels) een stads-mechaniek (model) in werking kan worden gezet. Een moderne vorm van een stadsimulator wordt een Digital Twin genoemd.

Digital Twin city

Een Digital Twin, een Virtuele testomgeving waar innovatieve ideeën getest kunnen worden.

Het moet mogelijk zijn om een Agent zo te programmeren (mbv AI) dat hij/zij de mens kan nadoen in een participatie-project. De Agent kan in 2D of 3D een mens compleet nadoen.

Is dit wenselijk of makkelijk?

De robot is een nagemaakte mens. In dit plaatje zijn alle functies van de mens omgezet naar bestaande software-twchnologie
Twee Poc-Cycli waarin de Blauwe een Ecologie is (zie Panarchie) gekoppeld aan een of meerdere Organismen gemodelleerd als een Agent.
Vier gekoppelde Agents waarbij iedere agent een ander Wereldbeeld draagt.
Een cyclusgenarator gebaseerd op PoC en de Chinese Cheng Cyclus.

10.Samenvatting

Het concept Participatie betekent Mee Mogen Doen en gaat uit van een achterhaalde taakverdeling tussen De OVERheid gerepresenteerd door de Koning en de ONDERdanen die hun Vertegenwoordigers hebben gekozen in de 2e kamer een voorstation van de 1e kamer waarin de Edelen, de Vazalen van de koning zitting haden.

Een Representatie zou een afspiegeling van de burgers moeten zijn maar is dat niet omdat een bepaald type mens de Politicus die rol in een parlement ambieert en daarna zijn of haar eigen gang gaat.

Vele andere persoonlijkheidstypen hebben een hele ander kijk op de wereld en vinden het allemaal wel best totdat ze met het resultaat worden geconfronteerd.

We leven in een totaal andere tijd dan toen de Democratie werd bedacht die het mogelijk maakt om iedereen direct invloed te geven mits de processen daartoe zijn ingericht.

De omgevingswet gaat in die richting maar heeft nog erg veel last van de oude wereld die overal in de geautomatiseerde processen zijn kop op steekt.

Deze blog is de weerslag van veel ervaring met hele grote veranderingtrajecten soms op zowel technisch als sociaal nivo.

Paths of Change (PoC) kwam in 1997 als mosterd na de maaltijd toen ik net een eigen pad in was gegaan wat mij nog steeds bevalt.

Ik ben een INFP in de typering van Myers Brigss. Mijn type, de is zeer zeldzaam net als andere zaken (Bloedgroep, Ouders, Loopbaan): “The INFP personality type is often described as an “idealist” or “mediator” personality. People with this kind of personality tend to be introverted, idealistic, creative, and driven by high values. INFPs also have strong interests in making the world a better place“.

Ik hoop dat we met behulp van de vele hulpmiddelen die er aankomen er een “echte” representatieve democratie van kunnen mkaken.

In een volgene Blog zal ik verder ingaan op de wijze waarop er een “echte” representatieve democratie kan worden ingericht.

Zie deze Blog als een schot voor de boeg.